چگونه مهارت گوش دادن فعال خود را تقویت کنیم؟
گوش دادن یکی از مهم‌ترین مهارت‌های ارتباطی است که می‌تواند روابط، کارایی و خلاقیت ما را بهبود بخشد. اما گوش دادن به معنای واقعی کلمه یعنی چه؟ آیا فقط شنیدن کلمات دیگران کافی است یا باید بیشتر از آن کار کنیم؟ در این مقاله به بررسی مفهوم گوش دادن فعال، فواید آن و راه‌های تقویت آن می‌پردازیم.
گوش دادن فعال چیست؟
مهارت خوب گوش دادن یکی از مهارت‌های ارتباطی است که از شنیدن کلمات دیگران فراتر می‌رود و شنونده به درک معنای عبارت‌های گفته شده و هدف پشت آن‌ها می‌رسد. این توانایی برای ایجاد ارتباط اثربخش امری ضروری است. گوش دادن فعال یعنی این که شنونده با تمام حواس خود به گفتگو شرکت کند، بازخورد مناسبی به گوینده بدهد، سوال‌های مرتبطی بپرسد، احترام بگذارد و انعکاس بدهد.
چرا گوش دادن فعال مهم است؟
مهارت گوش دادن فعال دارای مزایای زیادی است، از جمله:
- گوش دادن باعث شکل گیری روابط می‌شود. وقتی شما به حرفهای دیگران خوب گوش می‌کنید، این حس را به فرد مقابل منتقل می‌کنید که برای او ارزش قائل هستید و او را درک می‌کنید و در واقع در حال برقراری ارتباط محکم و قوی هستید.
- گوش دادن باعث کمک به خودمان و دیگران می‌شود. وقتی شما به مشکلات و نگرانی‌های دیگران گوش می‌دهید، می‌توانید راه‌حل‌های مناسب را پیشنهاد دهید یا حداقل حمایت روحی از آن‌ها بکنید. همچنین وقتی شما به نظرات و پیشنهادات دیگران گوش می‌دهید، می‌توانید از تجربیات و دانش آن‌ها بهره ببرید و خود را بهبود بخشید.
- ایده‌های جدید خلق می‌شوند. وقتی شما به صورت فعال و باز به گفتگوهای مختلف گوش می‌دهید، می‌توانید از دیدگاه‌های متفاوت و خلاقانه با خبر شوید و از آن‌ها الهام بگیرید. این کار می‌تواند به شما کمک کند تا راه‌کارهای نوین و جذاب را برای مسائل مختلف پیدا کنید.
چگونه مهارت گوش دادن فعال خود را تقویت کنیم؟
برای تقویت مهارت گوش دادن فعال، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- تمرکز کنید. وقتی کسی با شما صحبت میکند، سعی کنید تمام توجه خود را به او بدهید و از عوامل حواس‌پرت‌کننده مانند تلفن همراه، تلویزیون، رایانه و غیره دوری کنید. نگاه خود را به چشم‌های طرف مقابل دوخته و از بدن‌زبان مناسب استفاده کنید .
- بازخورد دهید. وقتی کسی با شما صحبت میکند، سعی کنید با نشانه‌های کلامی و غیرکلامی نشان دهید که به او گوش می‌دهید و از او حمایت می‌کنید. مثلا می‌توانید با تکان دادن سر، لبخند زدن، تایید کردن، تکرار کردن یا خلاصه کردن بخش‌های مهم صحبت‌های او، بازخورد مناسبی را به او ارائه دهید .
- سوال بپرسید. وقتی کسی با شما صحبت میکند، سعی کنید با پرسیدن سوال‌های باز و مرتبط، نشان دهید که علاقه‌مند به موضوع گفتگو هستید و می‌خواهید بیشتر بدانید. این کار به شما کمک میکند تا پیام‌های طرف مقابل را بهتر درک کنید و از او توضیحات بیشتری بخواهید .
- احترام بگذارید. وقتی کسی با شما صحبت میکند، سعی کنید با حفظ فاصله مناسب، نگه داشتن تماس چشمی، گوش دادن بدون قضاوت و انتقاد، ا ز او احترام بگذارید و از وقفه دادن به او خودداری کنید. این کار به شما کمک میکند تا رابطه مثبتی با طرف مقابل برقرار کنید و او را تشویق کنید تا بیشتر با شما صحبت کند.
- انعکاس بدهید. وقتی کسی با شما صحبت میکند، سعی کنید با انعکاس دادن به احساسات و اندیشه‌های او، نشان دهید که او را درک می‌کنید و با او هم‌دلی می‌کنید. مثلا می‌توانید بگویید: «من می‌فهمم که چقدر ناراحت هستی» یا «من می‌دانم که چه حسی داری». این کار به شما کمک میکند تا ارتباط عاطفی قوی‌تری با طرف مقابل برقرار کنید و او را مطمئن کنید که شما به او گوش می‌دهید.
- خود را بررسی کنید. وقتی کسی با شما صحبت میکند، سعی کنید به خودتان بپرسید که آیا شما واقعا به او گوش می‌دهید یا فقط شنیدن جعلی دارید. اگر متوجه شدید که توجه خود را از دست داده‌اید یا پیش‌داوری‌های خود را به او منتقل کرده‌اید، سعی کنید خود را تصحیح کنید و به گوش دادن فعال برگردید. این کار به شما کمک میکند تا از اشتباهات رایج گوش دادن جلوگیری کنید و بهترین نحو ممکن با طرف مقابل ارتباط برقرار کنید.
دیدگاهتان را بنویسید